Lufta e Izraelit në Gaza është padyshim një nga konfliktet më shkatërruese të shekullit të 21-të, me 41,825 viktima, 96,910 të plagosur dhe më shumë se 10,000 njerëz të raportuar të zhdukur nën rrënoja.
Lufta jo vetëm që ka shënjestruar civilët, por gjithashtu ka lënë në gërmadha një pjesë të madhe të infrastrukturës së enklavës, ka rrezikuar dhe vrarë punonjësit e shëndetësisë dhe ka shkatërruar shtëpi, shkolla dhe lagje të tëra.
Një vit më vonë, Anadolu hedh një vështrim në format e ndryshme të shkatërrimit që po ndodhin në Gaza.
Shkatërrim i arsimit
Sulmi vdekjeprurës i Izraelit ka shkaktuar dëme të konsiderueshme në institucionet arsimore në Gaza.
Të paktën 354 persona u vranë në sulmet ajrore izraelite në ndërtesat e shkollave që strehonin individë të zhvendosur midis 1 qershorit dhe 1 shtatorit, sipas ABC News.
Më shumë se 718,000 studentëve në Gaza u është ndërprerë shkollimi nga lufta, me gjithsej 456 shkolla, universitete dhe ndërtesa universitare ose janë dëmtuar ose shkatërruar, shtoi ai.
Deri më 27 gusht, Ministria e Arsimit raportoi se mbi 10,888 nxënës shkolle janë vrarë, së bashku me 529 mësues dhe personel administrativ. Në Gaza janë lënduar gjithsej 17224 fëmijë dhe 3686 mësues.
Fëmijët në Bregun Perëndimor të pushtuar, përfshirë Jerusalemin Lindor, po përballen gjithashtu me sfida me fillimin e vitit shkollor.
UNICEF raporton se rritja e dhunës dhe kufizimeve të lëvizjes që nga tetori 2023 kanë krijuar pengesa shtesë për të mësuar për 782,000 studentët në rajon.
Sipas UNICEF-it, të dhënat nga Ministria e Arsimit dhe Grupimi i Arsimit tregojnë se 8% dhe 20% e shkollave në Bregun Perëndimor janë mbyllur që nga ajo kohë.
Të paktën 45,000 fëmijë gjashtëvjeçarë në Rripin e Gazës po mungojnë në vitin e parë të shkollës.
Këta nxënës të klasës së parë i bashkohen 625,000 fëmijëve të cilëve u është mohuar tashmë një vit i tërë shkollor dhe tani përballen me një rrezik të konsiderueshëm për të humbur një vit të dytë radhazi të arsimit.
Shkatërrimi i mjedisit
Lufta gjenocidale e Izraelit në Gaza ka shkaktuar dëme të konsiderueshme në mjedis për shkak të municioneve që janë vendosur.
Termi “ekocid” përkufizohet nga Instituti Europian i Drejtësisë si “shkatërrim dhe shkatërrim i mjedisit në dëm të jetës”.
Ky koncept u prezantua në vitet 1970 gjatë Luftës së Vietnamit nga profesori amerikan i biologjisë, Arthur Galston, i cili protestoi kundër përdorimit të herbicidit dhe defoliantit Agent Orange nga ushtria amerikane për të eliminuar gjethet dhe të korrat që i përkisnin forcave armike.
Që nga qershori, kostoja e vlerësuar mjedisore e rindërtimit të Gazës ishte 60 milionë tonë metrikë të emetimeve të karbonit, sipas një studimi të raportuar nga transmetuesi Euronews dhe i publikuar në Rrjetin e Kërkimeve të Shkencave Sociale.
Emetimet nga 120 ditët e para të konfliktit kanë tejkaluar emetimet vjetore të 26 vendeve dhe territoreve, ku Izraeli përbën 90% të këtij totali.
Një vlerësim i OKB-së ka gjetur se një flotë prej mbi njëqind kamionësh do të duheshin 15 vjet për të hequr afro 40 milionë tonë metrikë rrënoja nga Gaza, me operacionin që kushton midis 500 dhe 600 milionë dollarë, raportoi The Guardian në korrik.
Vlerësimi zbuloi se deponitë e mëdha që mbulojnë midis 250 dhe 500 hektarë (618 deri në 1,235 hektarë) do të nevojiteshin për asgjësimin e rrënojave, në varësi të sasisë që mund të riciklohet.
Shkatërrimi i banesave
Sulmi i vazhdueshëm i Izraelit ka shkatërruar gjithashtu shumë shtëpi dhe infrastrukturë në Gaza.
Grupi i Punës Teknik i Strehimit, Tokës dhe Pronës raportoi në shtator se të paktën 297,000 njësi banimi në Gaza janë dëmtuar, me 87,000 të shkatërruara plotësisht, sipas një deklarate nga UNRWA.
Kostoja e vlerësuar e dëmtimit të infrastrukturës kritike në Gaza është afërsisht 18.5 miliardë dollarë.
Nga kjo total, 72% i atribuohet dëmtimit në sektorin e banesave, 19% infrastrukturës së shërbimeve publike, përfshirë ujin, shëndetin dhe arsimin, dhe 9% për ndërtesat tregtare dhe industriale.
Të paktën 1.9 milionë njerëz në Rripin e Gazës janë të zhvendosur brenda vendit, përfshirë ata që janë zhvendosur disa herë, sipas OKB-së.
Shkatërrimi i kujdesit shëndetësor
Sipas OBSH-së, Izraeli kreu 516 sulme që synonin sistemin palestinez të kujdesit shëndetësor në Gaza dhe 619 në Bregun Perëndimor të pushtuar duke përfshirë Jerusalemin Lindor midis 7 tetorit të vitit të kaluar dhe 23 shtatorit.
Sulmet ndaj kujdesit shëndetësor morën jetën e 765 personave, duke prekur 110 objekte, si dhe 32 spitale të dëmtuara dhe 115 ambulanca, duke përfshirë 63 që pësuan dëme.
Në Bregun Perëndimor të pushtuar, përfshirë Jerusalemin Lindor, ka pasur 25 të vdekur dhe 111 të plagosur, me 444 ambulanca dhe 56 objekte shëndetësore të prekura nga sulmet që synonin kujdesin shëndetësor.
Shkatërrimi i kulturës
Bombardimet izraelite në Gaza kanë shënjestruar gjithashtu trashëgiminë historike të enklavës.
Sipas UNESCO-s, që nga 17 shtatori, Izraeli ka dëmtuar 69 objekte në Gaza, duke përfshirë 10 objekte fetare, 43 ndërtesa me rëndësi historike dhe/ose artistike, dy depo të pasurive të luajtshme kulturore, gjashtë monumente, një muze dhe shtatë vende arkeologjike./ AA
