Serbia është duke ecur shumë më shpejt në reformat e saj se sa tregon numri i kapitujve të hapur dhe të mbyllur.
Kështu u shpreh Ivica Daçiq, shef i diplomacisë serbe, në një intervistë për agjencinë serbe të lajmeve “Beta”.
Ai tha se është e qartë që BE-ja e mat rrugën e Serbisë drejt anëtarësimit në BE me suksesin e dialogut me Kosovën.
“Serbia mund të përparojë në reforma sa të dojë, por nëse nuk ka përparim në dialogun me Prishtinën, nuk do të ketë përparim as në integrimet evropiane. Megjithatë, edhe nëse do të arrihej një marrëveshje e caktuar me Prishtinën, askush nga BE-ja nuk është në gjendje të na thotë se çfarë do të merrnim”, tha ai.
Duke folur për Kosovën, dhe nëse tërheqja e Listës Serbe nga institucionet e Kosovës bëri që marrëveshja e Brukselit të mos vlejë më, Daçiqi tha se Kosova “nuk e ka respektuar marrëveshjen për 10 vjet, sepse nuk e ka zbatuar kurrë të vetmin obligim që kishte, për të formuar Asociacionin” e Komunave me Shumicë Serbe.
“Gjatë mandatit të Albin Kurtit, Marrëveshja e Brukselit është shkelur pafundësisht. Qysh në muajin mars, kur me urdhër të tij u shkarkua kryetarja e Gjykatës Themelore në Mitrovicë, Liljana Stevanoviq, dhe kur serbët u kërcënuan me konfiskimin e targave dhe kartave të identitetit në vjeshtë, dhe veçanërisht me shkarkimin e fundit të shefave të policisë në hapësirat serbe. Gjatë gjithë kësaj kohe po ushtrohet dhunë ndaj serbëve në veri të Kosovës, policia e Kurtit bastis pa lejen e askujt, arreston të pafajshëm, ua konfiskon pasurinë, presioni është i padurueshëm”, tha ai.
Ai shtoi se largimi i serbëve nga institucionet e Kosovës ishte i detyruar për shkak të “presionit të padurueshëm, terrorit dhe shkeljes së vazhdueshme të të gjitha marrëveshjeve të arritura, përfshirë marrëveshjen e Brukselit”.
I pyetur nëse me këtë përvojë në negociatat me Prishtinën do të nënshkruante një marrëveshje për integrimin e komunitetit serb, si dhe të institucioneve dhe kompanive serbe në sistemin e Kosovës, Daçiqi tha se edhe para nënshkrimit të Marrëveshjes së Brukselit, kushtet për jetesë të komunitetit serb nuk ishin shumë më të mira.
“Presioni i vazhdueshëm ndaj komunitetit serb është konstant në politikën e Prishtinës, pavarësisht se kush është në pushtet atje. Me Prishtinën, me ndërmjetësimin dhe garancitë e BE-së, arritëm një marrëveshje, me mirëbesim se mund të fillojmë zgjidhjen e problemeve të hapura dhe mbi të gjitha të ofrojmë garanci për jetën paqësore të serbëve në Kosovë”, tha ai, duke shtuar: “Askush nga ne nuk kishte iluzione se Marrëveshja e Brukselit do t’u sillte një jetë paqësore serbëve në Kosovë brenda natës dhe as se do t’i zgjidhte të gjitha problemet. Por ne duhej të fillonim nga diku”.
Asnjë njeri i arsyeshëm, shtoi ai, nuk mund të priste që pas 10 vitesh dikush në Prishtinë do të vendoste për përshkallëzim dhe represion të hapur, “siç po bën Kurti”.
“Ajo që po bën Kurti është përpjekja e tij e dëshpëruar për të shkatërruar gjithçka që është ndërtuar me mundim deri më tani dhe për ta kthyer situatën në vitin 2008, kur ata ishin të bindur se e ashtuquajtura pavarësia e tyre ishte punë e kryer”, theksoi Daçiqi.
I pyetur nëse vjen deri te formimi i Asociacionit sipas Kushtetutës së Kosovës, a do ta mbajë Serbia juridiksionin mbi institucionet shëndetësore, arsimore dhe kulturore në komunat serbe në Kosovë, Daçiqi tha se Asociacioni duhet të formohet siç përcaktohet me Marrëveshjen e Brukselit.
“Dhe parashikon kompetencë në fushat që përmendët dhe gjithashtu në zhvillimin ekonomik, urbanizëm dhe zhvillimin rural”, shpjegoi ai.
I pyetur se cilat janë gabimet më të mëdha që kanë bërë autoritetet në Beograd në 10 vitet e fundit për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, Daçiqi tha se nuk ka pasur gabime apo vendime të gabuara gjatë asaj periudhe.
“Kjo ka ndodhur më parë në disa situata të rëndësishme. Por unë mendoj se dikur i kemi besuar shumë garancitë e ndërmjetësve ndërkombëtarë se ata mund të ndikojnë në Prishtinë për zbatimin e marrëveshjes. Menduam se kishim të bënim me qeveri të përgjegjshme të vendeve të mëdha evropiane, por në të kaluarën brohoritjet më të zakonshme vinin prej tyre për Prishtinën dhe kundër Beogradit. Për shembull, askush nuk mund të më bindë se Ramush Haradinaj i vetëm, pa mbështetjen e askujt, mund të mbante sanksione të egra ndaj mallrave nga Serbia për një vit e gjysmë. Dhe për atë një vit e gjysmë dialogu ynë u ndal”, tha ministri serb.
Kur Kurti erdhi në pushtet, shtoi ai, ai ishte një yll në mesin e politikanëve dhe mediave evropiane – se ai ishte një luftëtar kundër korrupsionit, një fytyrë e re e panjollosur nga lufta, një reformator, një i majtë.
“Dhe na doli ajo për të cilën kemi folur që nga dita e parë, se ai është një shovinist ordiner që kërkon të dëbojë serbët nga Kosova”, tha Daçiqi, për të shtuar: “Le t’u shpjegojë ai ylli i politikës evropiane pse e ndalon ardhjen e patriarkut serb në manastirin serb për të shërbyer liturgjinë e Krishtlindjes? Diçka e tillë nuk ka ndodhur kurrë në botë, as gjatë luftërave”.
I pyetur për të komentuar deklaratën e presidentit Aleksandar Vuçiq se, kur është fjala për çështjen e Kosovës, Serbia është në pozitën e “miut në qoshe”, Daçiq tha se nuk është e sjellshme të interpretohen deklaratat e presidentit.
“Por Asociacioni është i qartë për të gjithë – mos e fusni askënd në qoshe, do të duhet të mbrohen dhe do t’ju hidhen mbi kokë”, deklaroi ai, për të shtuar se serbët në Kosovë “u futën në qoshe, Kurti i detyroi të mbrohen me të gjitha forcat, dhe për këtë ata kanë të gjithë mbështetjen e Serbisë”.
“Ata u larguan nga institucionet e Kosovës sepse nuk mund të jenë në to derisa po ushtrohet dhunë e hapur ndaj bashkatdhetarëve të tyre”, tha ministri i Punëve të Jashtme i Serbisë, Ivica Daçiq.
Për çështjen e Kosovës, Daçiqi foli edhe në një intervistë për mediat malazeze.
Për “Adria TV”, ai tha se Serbia asnjëherë nuk ka pritur që Mali i Zi ta njohë Kosovën dhe se një vendim i tillë i rëndon marrëdhëniet mes dy vendeve.
“Ne as që e prisnim që Mali i Zi do të merrte ndonjëherë një vendim të tillë, por e bëri, megjithëse vendimi u mor nga një shumicë tjetër dhe një qeveri tjetër. Por pavarësisht ndryshimeve, ky vendim është ende në fuqi. I takon Mali i Zi të vendosë për këtë, por ajo që është e qartë është se fakti që Mali i Zi njeh pavarësinë e Kosovës do t’i rëndojë gjithmonë marrëdhëniet tona, të cilat ne të gjithë në Serbi duam të jemi më të afërt dhe të papenguar nga asnjë problem”, tha Daçiqi.
Më pas Daçiq iu referua situatës aktuale në Kosovë.
“Presidenti Vuçiq padyshim e meriton meritën më të madhe për deeskalimin e krizës në veri të Kosovës, të cilën e sollën autoritetet në Prishtinë dhe Albin Kurti. Ishte një proces jashtëzakonisht i vështirë, i shoqëruar me presion dhe shantazh të paparë, dhe e gjitha kjo në rrethana kur trupat e Prishtinës me tytat të gjata, në çdo kohë mund të sulmojnë bashkatdhetarët tanë në veri të Kosovës, për t’i përzënë dhe për ta pushtuar atë zonë me armatim. Ky ishte qëllimi i Prishtinës. Falë përpjekjes së madhe, mbi të gjitha të presidentit Vuçiq, Serbia fitoi, populli ynë është i mbrojtur dhe kjo është më e rëndësishmja”, thotë Daçiqi.
Ai ka folur edhe për televizionin serb “Prva”, ku ka prekur çështjen e tërheqjes së njohjeve të Kosovës, për çka ka thënë se një nga prioritetet e tij për vitin e ri do të jetë “vazhdimi i politikës së ndërlidhur me tërheqjen e njohjeve të Kosovës”.
“Presim që në javët e para të këtij viti të jetë edhe dhjetëra vende që do të tërheqin njohjen, për të cilat kemi paralajmëruar”, tha ai.
Ai tha se 18 vende që kanë tërhequr njohjen tashmë dihen, sipas tij, dhe deri më tani janë nëntë që nuk janë publikuar emrat e tyre, por kësaj liste ai thotë se do t’i shtohet edhe i dhjeti, pra “do të ishte vendi i 28-të që do të tërhiqte njohjen”.
