Presidenti kinez Xi Jinping duhet t’i bëjë presion Vladimir Putinit që të “ndalojë krimet e luftës” në Ukrainë, kanë kërkuar SHBA.
Të dy do të takohen sërish të martën për bisedime zyrtare gjatë vizitës së parë të Xi në Moskë që nga pushtimi.
Zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë i bëri thirrje Xi që t’i kërkojë homologut të tij rus të tërheqë trupat nga Ukraina.
John Kirby tha se kërkimi i një armëpushimi nuk do të mjaftonte.
“Ne shpresojmë që presidenti Xi do të bëjë presion ndaj Presidentit Putin që të ndalojë bombardimet e qyteteve, spitaleve dhe shkollave të Ukrainës, të ndalojë krimet e luftës dhe mizoritë dhe të tërheqë trupat e tij”, tha ai.
“Por ne jemi të shqetësuar se në vend të kësaj Kina do të përsërisë thirrjet për një armëpushim që i lë forcat ruse brenda territorit sovran të Ukrainës dhe çdo armëpushim që nuk adreson largimin e forcave ruse nga Ukraina do të ratifikonte në mënyrë efektive pushtimet e paligjshme të Rusisë.”
Putin ka thënë se do të diskutojë një plan prej 12 pikash të propozuar nga Xi për të “zgjidhur krizën akute në Ukrainë”.
“Ne jemi gjithmonë të hapur për një proces negociatash,” tha Putin, ndërsa liderët e quanin njëri-tjetrin “mik i dashur”.
Kina publikoi planin e saj për t’i dhënë fund luftës muajin e kaluar – ai përfshin “ndërprerjen e armiqësive” dhe rifillimin e bisedimeve të paqes.
Plani i Kinës nuk thoshte në mënyrë specifike se Rusia duhet të tërhiqej nga Ukraina – gjë që Ukraina e ka këmbëngulur si parakusht për çdo bisedim.
Në vend të kësaj, ai foli për “respektimin e sovranitetit të të gjitha vendeve”, duke shtuar se “të gjitha palët duhet të qëndrojnë racionale dhe të ushtrojnë përmbajtje” dhe “të de-përshkallëzojnë gradualisht situatën”.
Plani dënoi gjithashtu përdorimin e “sanksioneve të njëanshme” – të parë si një kritikë e mbuluar ndaj aleatëve të Ukrainës në Perëndim.
Të hënën, një grup ushtarak i dha zotit Xi një mirëseardhje të ngrohtë në Moskë në fillim të vizitës tre-ditore. Putin përshëndeti Kinën për “respektimin e parimeve të drejtësisë” dhe nxitjen për “siguri të pandarë për çdo vend”.
Ai shtoi se Kina kishte bërë “një hap të jashtëzakonshëm përpara në zhvillimin e saj” në vitet e fundit, duke vërejtur: “Ne madje ndihemi paksa ziliqarë”.
Në këmbim, Xi i tha Putinit: “Nën udhëheqjen tuaj të fortë, Rusia ka bërë hapa të mëdhenj në zhvillimin e saj të begatë. Unë kam besim se populli rus do të vazhdojë t’ju japë mbështetjen e tij të fortë.”
Para mbërritjes së Xi, Putin shkroi në gazetën kineze People’s Daily se të dy kombet nuk do të dobësohen nga politika “agresive” e SHBA.
Udhëheqësit ukrainas kanë theksuar publikisht gjuhën e përbashkët që kanë me Kinën – duke respektuar sovranitetin dhe integritetin territorial – por privatisht, ata kanë lobuar për një takim ose telefonatë mes Presidentit Volodymyr Zelensky dhe Z. Xi.
Këtë e bëri jehonë edhe Kirby, zëdhënësi i sigurisë së SHBA-së, i cili i kërkoi Xi “të luajë një rol konstruktiv” në përpjekjen për t’i dhënë fund konfliktit duke folur me Zelensky.
Frika në Kiev është se mbështetja e Kinës për Rusinë – aktualisht e bazuar në teknologji dhe tregti – mund të bëhet ushtarake, duke përfshirë potencialisht predha artilerie.
Rusia është një burim nafte për ekonominë e madhe të Pekinit dhe shihet si një partner për t’i bërë ballë SHBA-së.
Në një tjetër zhvillim, Japonia ka njoftuar se kryeministri i saj, Fumio Kishida, do të vizitojë Kievin të martën për bisedime me Presidentin Zelensky. Ai pritet të shprehë solidaritet dhe mbështetje për Ukrainën pas pushtimit të Rusisë.
Vizita e Xi në Moskë vjen disa ditë pasi Gjykata Penale Ndërkombëtare (ICC) lëshoi një urdhër arresti për presidentin rus mbi akuzat për krime lufte. Kjo do të thotë se Putini teknikisht mund të arrestohet në 123 vende – megjithëse as Kina dhe as Rusia nuk janë në atë listë.
Udhëheqësit perëndimorë janë përpjekur që nga shkurti i kaluar të izolojnë Rusinë, pas pushtimit të saj në shkallë të plotë të Ukrainës.
Por ata nuk kanë qenë në gjendje të krijojnë një konsensus global, me Kinën, Indinë dhe disa vende afrikane që hezitojnë të dënojnë zotin Putin.
© SYRI.net
