Presidenti amerikan Donald Trump hodhi poshtë propozimet izraelite për një seri sulmesh të përbashkëta muajin e ardhshëm ndaj objekteve bërthamore iraniane, duke zgjedhur në vend të kësaj të përpiqet për një zgjidhje diplomatike të problemit të programit bërthamor të Teheranit, raportoi të mërkurën The New York Times.
Ndalimi i Trump në fillim të këtij muaji të planeve të Jerusalemit, të cilat zyrtarët izraelitë i kishin diskutuar me homologët e tyre amerikanë dhe ishin gati t’i kryenin në maj nëse mund të siguronin mbështetjen dhe pjesëmarrjen e SHBA-së, rezultoi me ndarje të brendshme në administratën Trump, thuhet në raport, duke cituar zyrtarë të administratës dhe të tjerë, transmeton Telegrafi.
Burimet e informuara për sulmin e propozuar thanë se synonte të frenonte aftësinë e Iranit për të shpërthyer në një bombë për të paktën një vit, por muaj të tërë debati midis ndihmësve të Trump mbi këtë çështje rezultuan në një konsensus të përgjithshëm kundër veprimeve ushtarake, pasi Teherani tregoi shenja të të qenit i hapur për bisedime.
Trump refuzoi të diskutonte planet në lidhje me Iranin kur kryeministri Benjamin Netanyahu e telefonoi më 3 prill dhe në vend të kësaj e ftoi në Shtëpinë e Bardhë. Katër ditë më vonë, me Netanyahun në anën e tij në Zyrën Ovale, ai njoftoi se kishte nisur bisedimet e drejtpërdrejta me Iranin. Këto bisedime filluan më 12 prill.
Duke cituar zyrtarë të shumtë me njohuri për planet e Izraelit, raporti përshkruan ofensivat e synuara izraelite në të cilat SHBA-të do të luanin një rol thelbësor si duke ndihmuar në ekzekutimin e suksesshëm të sulmit dhe duke mbrojtur Izraelin kundër një sulmi hakmarrës.
Gjenerali Michael E. Kurilla, kreu i Komandës Qendrore të SHBA-së, dhe Mike Waltz, këshilltari i sigurisë kombëtare të SHBA-së, ishin treguar të hapur ndaj planeve izraelite dhe diskutuan se si mund të ndihmonte SHBA-ja, sipas raportit.
Zyrtarët izraelitë “ishin të përgatitur” për të realizuar planet, “dhe nganjëherë ishin optimistë se Shtetet e Bashkuara do të nënshkruanin”.
Planet fillestare për sulmin do të kishin kombinuar një fushatë të përbashkët bombardimi izraelito-amerikane me sulmet e komandove izraelite në qendrat bërthamore nëntokësore dhe përfshinin sulme ajrore të SHBA-së për të mbrojtur ekipet në terren.
Por një operacion i tillë do të kërkonte muaj planifikim. Zyrtarët izraelitë dhe amerikanë, veçanërisht Netanyahu, donin të përshpejtonin procesin. Kështu që ideja e komandove u hoq dhe “zyrtarët izraelitë dhe amerikanë filluan të diskutojnë një plan për një fushatë të gjerë bombardimi”.
Fushata do të kishte nisur në fillim të majit dhe do të zgjaste më shumë se një javë, duke filluar me eliminimin e asaj që mbeti nga sistemet e mbrojtjes ajrore të Iranit pasi Izraeli shkatërroi pjesë të grupit gjatë sulmeve në vend vitin e kaluar.
Kjo do t’i hapte rrugën luftëtarëve izraelitë për të goditur drejtpërdrejt vendet bërthamore. Një sulm i tillë ka të ngjarë të kishte shtyrë Iranin të lëshonte një breshëri hakmarrëse raketore në Izrael, duke kërkuar ndihmën e SHBA-së për ta shmangur atë.
Megjithatë, Trump “nuk donte të diskutonte planet e Iranit në telefon” kur kryeministri e telefonoi më 3 prill, dhe në vend të kësaj i bëri një ftesë Netanyahut për të vizituar Shtëpinë e Bardhë, sipas zyrtarëve izraelitë të cituar në raport.
Netanyahu mbërriti në Uashington katër ditë më vonë, në një vizitë të krijuar publikisht si një mundësi për të adresuar tarifat e Trump, megjithëse zyrtarët izraelitë ishin të fokusuar kryesisht në diskutimin e sulmeve të planifikuara nga Irani.
Netanyahu më pas e gjeti veten papritur dhe dukshëm jashtë sinkronizimit me presidentin amerikan për çështjen e Iranit kur Trump njoftoi, me kryeministrin izraelit të ulur pranë tij në Zyrën Ovale, se SHBA po fillonte bisedimet bërthamore me Teheranin.
“Në diskutime private, Trump ia bëri të qartë zotit Netanyahu se nuk do të ofronte mbështetje amerikane për një sulm izraelit në maj, ndërkohë që negociatat ishin duke u zhvilluar”, raportoi Times, duke cituar zyrtarë të informuar mbi diskutimet.
Dy ditë pas vizitës së Netanyahut, Trump deklaroi se Izraeli do të merrte një rol udhëheqës në një sulm të mundshëm ushtarak ndaj Iranit nëse bisedimet SHBA-Iran dështonin. /Telegrafi/
