Evropa po përgatitet për temperatura të larta të martën, gjatë një vale nxehtësie ndërkohë që zjarret kanë përfshirë pjesë të hemisferës veriore, duke shtyrë autoritetet që bëjnë evakuimin e 1.200 fëmijëve pranë një resorti bregdetar grek.
Autoritetet shëndetësore, nga Amerika e Veriut, Evropa e Azia, kanë lëshuar paralajmërime, duke u kërkuar njerëzve të qëndrojnë të hidratuar dhe të kërkojnë strehim nga dielli përvëlues.
Evropa, kontinenti me ngrohjen më të shpejtë në botë, po përgatitet për kulmin e valës aktuale të të nxehtit, me ishujt italianë të Sicilisë dhe Sardenjës, të cilët do të goditen nga një temperaturë maksimale prej 48 gradësh celsius, ka parashikuar Agjencia Evropiane e Hapësirës.
Rekordi i mëparshëm i temperaturës në Evropë u regjistrua në vitin 2021 në Sicili, që arriti në 48.8 gradë celsius, sipas agjencisë së motit të OKB-së.
Në afërsi të Athinës, shërbimet e urgjencës vazhduan të luftojnë zjarret për të dytën ditë radhazi në lokacione të ndryshme.
“Shqetësimi ynë kryesor është t’i mbrojmë njerëzit”, tha një zëdhënës i zjarrfikësve në Greqi.
Një zjarr në pyll u ndez nga erërat e forta pranë qytetit të plazhit të Loutrakis, ku kryebashkiaku tha se 1.200 fëmijë ishin evakuuar nga kampet e pushimeve.
“Moti ekstrem… po ka një ndikim të madh në shëndetin e njerëzve, ekosistemet, ekonomitë, bujqësinë, energjinë dhe furnizimet me ujë”, tha sekretari i Përgjithshëm i Organizatës Botërore Meteorologjike (WMO) Petteri Taalas.
“Kjo thekson urgjencën në rritje të uljes së emetimeve të karbonit sa më shpejt që të jetë e mundur”, tha ai.
Rekorde historike
Në Evropë, italianët u paralajmëruan të përgatiteshin për “valën më intensive të të nxehtit”, pasi temperaturat arritën një rekord prej 39 gradësh celsius të hënën në Romë.
Një turist amerikan, Colman Peavy, nuk i besonte vapës teksa pinte një kafe me gruan e tij Ana në fillim të një pushimi dyjavor.
“Ne jemi nga Teksasi dhe atje është vërtet vapë; menduam se do t’i shpëtonim vapës, por këtu është edhe më nxehtë”, tha 30-vjeçari.
Sipas shërbimit të monitorimit të motit të BE-së, qershori tashmë është muaji më i nxehtë i regjistruar në mbarë botën dhe duket se korriku do të kapërcejë edhe rekordet e mëparshme.
Në Spanjë, të hënën u raportua për temperatura 44.7 gradë celsius në qytetin jugor të Jaen.
Në Qipro, ku temperaturat pritet të mbesin mbi 40 gradë, një burrë 90-vjeçar vdiq si pasojë e nxehtësisë dhe tre të moshuar të tjerë u shtrinë në spital, bënë të ditur zyrtarë shëndetësorë.
“Udhëheqja globale”
Pjesë të Azisë janë prekur nga temperatura të larta, që shkaktuan shi të rrëmbyeshëm.
Kina raportoi një rekord të ri për mesin e korrikut në veriperëndim të vendit, ku temperaturat arritën në 52.2 gradë celsius në fshatin Sanbao të rajonit Xinjiang, duke thyer nivelin e mëparshëm prej 50.6 gradësh celsius, të vendosur gjashtë vjet më parë.
Thirrjet për t’u larguar nga të nxehtit ishin lëshuar në 32 nga 47 prefekturat e Japonisë, kryesisht në rajonet qendrore dhe jugperëndimore. Të paktën 60 njerëz u trajtuan për shkak të goditjeve nga nxehtësia, raportuan mediat, duke përfshirë 51 të dërguar në spital në Tokio.
Një çerek milion njerëz u evakuuan në Kinën jugore dhe Vietnam përpara se një tajfun i madh të godiste bregun të hënën vonë, duke sjellë erëra dhe shira të ashpra dhe duke detyruar anulimin e qindra fluturimeve dhe trenave.
Në Pekin, i dërguari i SHBA-së për klimën, John Kerry, u angazhua në diskutime me zyrtarët kinezë, në përpjekje që dy ndotësit më të mëdhenj të planetit të ringjallin diplomacinë që synon reduktimin e emetimeve që kontribuojnë në ngrohjen globale.
Duke iu drejtuar audiencës në Sallën e Madhe të Popullit së bashku me diplomatin kryesor të Kinës, Wang Yi, Kerry theksoi nevojën e “udhëheqjes globale” kur bëhet fjalë për trajtimin e shqetësimeve të lidhura me klimën.
Zjarre e tym
Një valë e nxehtë përvëluese përfshiu shtetet perëndimore dhe jugore të SHBA-së, duke prekur rajone të mësuara me temperatura të larta.
Në Luginën e Vdekjes në Kaliforni, një vend që shpesh njihet si një nga më të nxehtit në Tokë, temperaturat u rritën në nivele gati rekord prej 52 gradësh celsius të dielën pasdite.
Kryeqyteti i shtetit të Arizonës, Feniks, shënoi rekordin e tij me 18 ditë rresht mbi 43 gradë celsius, pasi temperaturat arritën në 45 gradë celsius të hënën.
Shërbimi Kombëtar i Motit i SHBA-së parashikon temperatura të ngjashme të larta që do të vazhdojnë të paktën deri të dielën.
Ndërsa vala e të nxehtit u përhap në Kaliforninë jugore, zjarre të shumta shpërthyen në zonat rurale në lindje të Los Anxhelosit. Zjarri më i madh, i quajtur “Zjarri i Lepurit”, kishte djegur rreth 8.000 hektarë dhe u raportua se 35 për qind e tij ishte vënën nën kontroll të hënën në mëngjes.
Ndërkohë, në Kanadanë fqinje, autoritetet raportuan 882 vatra zjarri aktive të hënën, me 579 prej tyre të kategorizuara si jashtë kontrollit.
Tymi që del nga zjarret ka zbritur edhe një herë mbi Shtetet e Bashkuara, duke çuar në alarme për cilësinë e ajrit në pjesën më të madhe të verilindjes./rel
