Brukseli i kërkon Shqipërisë hapa konkret në luftën kundër korrupsionit deri në nivelet më të larta të qeverisjes.
Komisioni Evropian publikoi dje raportin për procesin “Screening” me Shqipërinë. Raporti pasqyron funksionimin e institucioneve demokratike, gjyqësorin, të drejtat themelore, kriteret ekonomike, prokurimin publik e kontrollin financiar.
KE prek miratimin e ligjit për kanabisin, qëndrimi kundër për amnistinë fiskale dhe pasaportat e arta. Në këtë raport, shprehet qëndrimi pro me kushte të përdorimit të kanabisit për qëllimeve mjekësore dhe industriale.
Sipas Brukselit pikë kyçe mbetet çështja e pronave dhe shprehet qëndrimi kundër amnistisë fiskale dhe pasaportave të arta. Në raport përmendet edhe nisma për legalizimin e kanabisit për qëllime mjekësore, për të cilën theksohet se e rëndësishme është parandalimi i mundësisë që ai të përdoret për qëllime të tjera.
Raporti do të shërbejë për vendimin e vendeve anëtare të BE për hapjen e negociatave të kapitujve të anëtarësimit. Raporti vjen një vit pas hapjes së negociatave Shqipëri-Bashkimi Evropian dhe përfundimit të raundit të parë të takimeve.
Problematika
Komisioni Evropian në raportin “Screening” për vendin tonë evidentin rrugëtimi Shqipërisë drejt BE-së, problematikat kryesore në vend por edhe arritjet në reforma kyçe.
“Kuadri legjislativ dhe institucional i Shqipërisë duhet të konsolidohet dhe të thellohet më tej në zbatimin e reformës, kornizën ligjore dhe institucionale, veçanërisht duke siguruar bashkëpunim efektiv ndërmjet institucioneve të drejtësisë. Shqipëria duhet të rrisë koherencën e kuadrit ligjor dhe institucional për parandalimin e korrupsioni dhe integriteti i zyrtarëve publikë, i cili është gjithëpërfshirës, por tepër kompleks, në veçanti si për zyrtarët e lartë”, thuhet në raportin e Komisionit Evropian.
Një vëmendje e veçantë në raport i kushtohet miratimit të projektligji për kultivimin e kanabisit mjekësor.
“Është e rëndësishme të sigurohet që janë vendosur mekanizmat për të parandaluar në mënyrë efektive devijimin e këtij kanabisi tregjet e paligjshme”, citohet KE.
Rekomandimet
Raporti “Screening” i Komisionit Evropian jep rekomandimet për hapat pasardhës që duhen ndërmarrë në kuadër të procesit të negociatave për anëtarësim. Ndërkohë që në një kapitull më vetë ka edhe vlerësime dhe rekomandime për proceset zgjedhore.
“Zgjedhjet respektuan parimet themelore të demokracisë. Financimi i partive, ka bërë hapa para por mbetet ende shumë për tu përmirësuar. Rishikimi i kornizës legjislative për financimin e partive politike dhe fushatave zgjedhore ishte një hap drejt transparencës më të madhe dhe mbikëqyrjes më efektive, por ekzistojnë mangësi në lidhje me rregulloret dhe kufizimet për donacionet dhe shpenzimet të cilat duhet të shtrihen për palët e treta; Nga garuesit duhet t’u kërkohet të zbulojnë më parë të ardhurat dhe shpenzimet e fushatës së tyre dita e zgjedhjeve; Kapacitetet e KQZ-së për të siguruar monitorimin e duhur të financave të partive mbeten për t’u konsoliduar kontribuojnë në një kontroll më të madh, duke përfshirë një regjim auditimi më rigoroz”, bëhet e ditur në raportin e KE-së.
Në raport, pikë e dobët mbetet çështja e pronave, ndërkohë që vijimi me dixhitalizimin inkurajohet.
“Kadastra shtetërore duhet të vendosë masa efektive për parandalimin e korrupsionit, zhvillimi i një integrimi efikas sistemit të menaxhimit të tokës dhe të procedojë fuqishëm me dixhitalizimin sistematik dhe rakordimin e zellshëm të titujve juridikë dhe hartave kadastrale”, theksohet në dokument.
Raport evidenton qëndrimin kundër amnistisë fiskale dhe pasaportave të arta, ndërsa në lidhje me median, thekson se Shqipëria kishte bërë hapa në forcimin e kuadrit ligjor dhe institucional për t’u adresuar dezinformata gjatë zgjedhjeve. Për sa i përket kërkesës së përshpejtuar të Shqipërisë për integrim, Shqipëria tashmë po merr pjesë në të gjithë ekspertët takimet e grupeve siç parashikohen për të gjitha vendet kandidate sipas termave të referencës në fuqi – kështu që pjesëmarrja tashmë është vendosur në masën më të gjerë të mundshme aktualisht.