Me një rritje prej 162 për qind të çmimit të energjisë elektrike Maqedonia renditet si vendi më i shtrenjtë në mes grupit të vendeve aspirante për Bashkimin Evropian. Sekretariati i Komunitetit të Energjisë, organi më relevant i BE-së për çështjet energjetike, në raportin e tij për vitin e kaluar e shpalli Maqedoninë konsumatorin më të madh të energjisë elektrike nga të gjitha vendet që pretendojnë anëtarësimin. Me rritjen mesatare më të lartë të çmimit të energjisë elektrike në vitin 2022 Maqedonia radhitet e para duke lënë pas vendet si – Serbia, Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Mali i Zi, Ukraina, Gjeorgjia dhe Moldavia. Çmimi në Maqedoni është rritur mesatarisht për 162 për qind, duke iu referuar këtu atij në tregun e lirë, ndërsa Moldavia është në vendin e dytë me 135 për qind rritje vjetore të çmimit të energjisë elektrike.
“Vetëm Kosova e zbuti ndjeshëm rritjen e çmimit për përdoruesit fundorë duke ulur taksat dhe taksat, që ishte një nga instrumentet kryesore politike edhe në BE. Megjithatë, çmimet mesatare të përdoruesve fundorë janë ende më të ulëta se në vendet e BE-27, pothuajse dy herë më të ulëta për industrinë dhe tre herë më të ulëta për familjet”, vëren Sekretariati.
Për arsye të pashpjeguara aktualisht, në Maqedoni ka një devijim të madh në çmimin e tregut të lirë. Sipas raportit Maqedonia kishte një çmim prej 0.35 deri në 0.4 euro për kilovat orë dhe kjo është një goditje e madhe çmimi për industrinë, e cila vetëm një vit më parë paguante më pak se 0.15 euro për energjinë elektrike.
Këtu Maqedonia është një “kampion” bindës, sepse vendi i dytë me çmimin më të lartë në tregun e lirë ishte Moldavia me 0.18 euro për kilovat orë për industrinë, përndryshe shumë më pak se Maqedonia. Në pjesën tjetër të vendeve nuk ka pasur goditje të tilla, pra ndryshime të papritura çmimesh. Në Maqedoni, në raport me vendet tjera, nuk ka devijime të mëdha në kategorinë e amvisërive dhe konsumatorëve të vegjël në tregun e rregulluar. Për këta përdorues çmimi ishte 0.1 euro për kilovat orë në vitin 2022. Megjithatë, ka një rritje prej rreth 16-17 për qind në një vit.
Rritja e çmimeve shkaktoi rënie të konsumit të energjisë elektrike si nga amvisëritë ashtu edhe nga industria në Maqedoni. Konsumi familjar u ul me 7-8 për qind dhe një minus më i madh ishte vetëm në Shqipëri në këtë kategori. Ajo që është më e rëndësishme, ka pasur edhe rënie të konsumit në Maqedoni nga industria për rreth 13-14 për qind, dhe këtu më shumë se ne është prekur vetëm Mali i Zi.
“Në total, konsumi i objekteve industriale në Mal të Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Moldavi është ulur. “Konsumimi i familjeve në Shqipëri, Moldavi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbi është ulur”, thekson Sekretariati.
Nga të tetë shtetet, vetëm Maqedonia ka zbatuar masa për mbrojtjen energjetike të kategorive të rrezikuara sociale të qytetarëve. /koha/